Chłopi i szlachta, czyli chamstwo i państwo
Wyobraźcie sobie taką sytuację (czy też raczej przypomnijcie sobie): siedzicie w klasie, trwa lekcja polskiej historii. Nauczyciel bądź nauczycielka opowiadają Wam o królach, o dowódcach, o wojsku, które ściera się z innym wojskiem na terenie Rzeczpospolitej Obojga Narodów albo poza jej terytorium, o bitwach, o husarii, o Sobieskim, który ratuje Wiedeń przed inwazją turecką... A teraz zadajcie sobie pytanie: kto pracował, aby pan szlachcic miał swój ładny mundur, swoją szabelkę, piękny żupan, pas, kołpaczek, futro z tego lub owego zwierzątka żyjącego na Ukrainie czy też w lasach Białorusi. Skąd miał pan szlachcic chleb na swoim stole, kto mu służył przy nalewaniu wina do kielicha, kto sprawiał, że pan szlachcic mógł sobie zjeść dorodne jabłuszko?
Czy on sam zrywał te jabłka, kosił pszenicę, a później robił to wszystko, by ziarno zmieniło się w mąkę, z której następnie wypiekłby chleb? Oczywiście, że nie. Robił to za niego "jego cham", bezimienny chłop, którego imienia nigdy nie poznamy, ale który teraz ma szansę przynajmniej pojawić się w naszym umyśle. Ta książka oddaje sprawiedliwość wszystkim tym niesprawiedliwie wykorzystywanym (czy można wykorzystywać sprawiedliwie?) członkom polskiego społeczeństwa (którzy przez panów szlachtę nie byli uznawani za część narodu, a za chamów, którymi trzeba sterować, bo przecież "chłop głupi i leniwy") i pokazuje, że 90% polskiego współczesnego społeczeństwa z tej klasy społecznej się wywodzi.
Przemilczana historia Polski i Polaków
Dlaczego warto sięgnąć po tę pozycję? Ponieważ jest niemal tak cenna, jak złoto w odkrywaniu zakrytych lub nawet intencjonalnie wymazywanych kart naszego narodu. Przygląda się polskiemu społeczeństwu od średniowiecza aż do roku 1989 i pokazuje, dlaczego nasz kraj wygląda teraz tak, jak wygląda i dlaczego stosunki międzyludzkie w III RP można określić jako takie, w których panuje tzw. relacja folwarczna (jak ją określił Andrzej Leder). Jest ona dziedzictwem pańszczyzny i wciąż objawia się w postaci uprzywilejowania tego, kto stoi wyżej w hierarchii, i pognębienia (nawet symbolicznego) tego, kto w tej hierarchii znajduje się niżej.
Poznaj "Ludową historię Polski" autorstwa Adama Leszczyńskiego, a poznasz lepiej i lepiej zrozumiesz siebie samego, a także stosunki społeczne, które panują (nomen omen) w Twoim kraju. Pozycja nie do przegapienia!
