Mnóstwo osób, wykorzystując piękną pogodę, pojawiło się w niedzielę 21 maja w Przetyczy Włościańskiej, by obejrzeć rekonstrukcję zwycięskiej dla Polaków bitwy, która rozegrała się 160 lat temu, podczas powstania styczniowego.
Kiedy Zygmuntowi Padlewskiemu, jednemu z głównych inspiratorów wybuchu powstania, nie udało się zdobyć Płocka, zgrupował powstańców w Puszczy Białej. Pod koniec lutego przybył w rejon Długosiodła. Do puszczy przybyli też powstańcy dowodzeni przez Władysława Cichorskiego ps. Zameczek. Ten skonfiskował pieniądze z kasy carskiego magazynu solnego w Wyszkowie, magistratu i, dwukrotnie, z poczty. Rosjanie wysłali więc do puszczy wojsko. W nocy z 27 na 28 lutego 1863 r. pod Przetyczą spotkało się ono z powstańcami „Zameczka”.
Bitwa trwała zaledwie ok. pół godziny. Polacy od początku przejęli inicjatywę, zaatakowali rosyjską piechotę i po krótkiej walce zmusili ją do ucieczki. Jak zanotował „Zameczek”, dokonała się ona w popłochu. Niestety, sam nie mógł ścigać Rosjan, bo nie miał jazdy. Powstańcy pozbierali więc tylko porozrzucane karabiny. W starciu zginęło ośmiu Rosjan, a kilkunastu było rannych. Straty polskie to dwóch zabitych. Zwycięstwo bardzo podniosło morale ludności, czego wyrazem była rekrutacja kolejnych ochotników.
Widowisko historyczne oparte na tamtych wydarzeniach odbyło się 21 maja w Agroturystyce Stawy Folwarczne nad Traktem Furmańskim. Wzięły w nim udział grupy rekonstrukcyjne: Stowarzyszenie Grupy Rekonstrukcji Historycznych „Bajka” w Barwach 6 Pułku Strzelców Konnych im. Wielkiego Hetmana Koronnego Stanisława Żółkiewskiego, „Zagończycy” z Kolna, 201 Pułk Ułanów z Radzymina, 2 Pułk Ułanów Legionowych Związku Piłsudczyków Okręg Nadbużański, Jan Piórkowski, Ogólnopolska Grupa Historyczna 9 Rota, Stowarzyszenie Historyczne 51 Pułku Strzelców Kresowych z Iłży, Szwadron Kawalerii im. 13 Pułku Ułanów Wileńskich, Grupa Rekonstrukcji Historycznych „Pogranicze” z Nidzicy, Familia Kalinowskich z Kresów Lublin i Kulik Zamość - karmelita trzewiczkowy.
Rekonstruktorzy nie tylko pokazali, jak wyglądały bitwy powstańców z Rosjanami, ale też starali się odtworzyć atmosferę tamtych lat. Udało się to również uczniom Szkoły Podstawowej w Blochach, którzy, pod kierunkiem Grażyny Elak, przygotowali gawędy o bohaterach powstania styczniowego. Były też pokazy dżygitówki, musztry kozackiej i ptaków drapieżnych oraz koncert duetu akordeonowego „Vertim & Mamzel”, ognisko i żołnierska grochówka.
Przy kapliczce poświęconej zwycięskiemu starciu oddziałów powstańczych z wojskiem carskim pod Przetyczą złożono kwiaty. W tej części uroczystości wzięły udział poczty sztandarowe, goście z sąsiednich gmin i mieszkańcy.
Zadanie dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Powstanie Styczniowe 1863-1864”.
