W Brańszczyku w niedzielę 13 sierpnia odbędą się obchody 100-lecia nominacji sędziego Stanisława Srzednickiego herbu Pomian, urodzonego 8 maja 1840 r. w Brańszczyku, na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego w Warszawie. Nominację otrzymał 27 sierpnia 1917 r. Stanowisko to piastował do 1922 r. W uroczystości weźmie udział praprawnuczką sędziego Agnieszka Battelli (poetka, pieśniarka, artystka kabaretowa).

Uroczystości rozpocznie o godz. 12 Msza św. w kościele parafialnym Wniebowzięcia NMP. Ok. godz.13.20 zaplanowano odsłonięcie tablicy pamiątkowej na plebanii i posadzenie Dębu Pamięci Stanisława Pomian-Srzednickiego na skwerze Jana Pawła II, a także złożenie kwiatów i zapalenie zniczy na grobowcu rodu Ostrzykowskich i Rudzkich na cmentarzu grzebalnym.

O godz. 14 rozpocznie się spotkanie plenerowe na terenie Domu Pomocy Społecznej, dawnej siedzibie rodu Ostrzykowskich i Rudzkich. W programie spotkania m.in.: panele dyskusyjne, degustacja potraw kuchni kurpiowskiej, spotkanie z Agnieszką Battelli – praprawnuczką Stanisława Pomian- Srzednickiego, spotkanie krótkofalowców stacji HF100SBS. O godz. 17 wystąpi gość specjalny – Amilcar Batista Cruz, brazylijski gitarzysta, piosenkarza i kompozytor. O godz. 18 – wieczór uwielbienia NMP z zespołem Boża Nuta, o godz. 21 Apel Jasnogórski.

Honorowy patronat nad obchodami 100-lecia nominacji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego sprawuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Organizatorami  są: Parafia św. Jana Chrzciciela w Brańszczyku, Urząd Gminy w Brańszczyku, Fundacja im. Stanisława Pomian-Srzednickiego, Dom Pomocy Społecznej w Brańszczyku.

*

Stanisław Srzednicki w 1856 ukończył Instytut Szlachecki w Warszawie. Od 1860 r.  studiował prawo na Uniwersytecie Moskiewskim, po czym złożył egzamin z prawa polskiego na uniwersytecie w Petersburgu uzyskał stopień kandydata nauk. Po ukończeniu aplikacji w 1862 został pisarzem Sądu Pokoju w Krasnymstawie, zaś od 1866 zajmował stanowisko podsędka w tym sądzie. Od 1870 pracował w Sądzie Kryminalnym w  Lublinie, początkowo jako assor, a następnie jako podprokurator. W 1873 przeniósł się do Warszawy na stanowisko pisarza w Sądzie Kryminalnym. Od 1874 pracował jako urzędnik w Komisji Rządowej Sprawiedliwości na stanowisku referenta wydziału cywilnego, a następnie jako sędzia do szczególnych zleceń.

Od 1876, w związku z likwidacją polskiego wymiaru sprawiedliwości, orzekał w rosyjskim sądownictwie na terenie Królestwa Polskiego, początkowo jako sędzia Sądu Okręgowego w Piotrkowie, a od 1881 do 1916 jako wiceprezes tego sądu.

Był jedynym Polakiem, który zajmował tak eksponowane stanowisko w sądownictwie rosyjskim na terytorium Królestwa Polskiego. Mimo że nigdy nie ukrywał swojej polskości, był powszechnie, także przez Rosjan, szanowany.

25 sierpnia 1917 został mianowany przez Tymczasową Rade Stanu na stanowisko pierwszego prezesa Sądu Najwyższego odrodzonego polskiego sądownictwa. Faktycznie funkcję zaczął sprawować 1 września 1917. Od początku zaangażowany w organizację i administrowanie Sądem Najwyższym, przewodniczył i orzekał także w pierwszej Izbie Cywilnej tegoż sądu.

Od 3 września 1917 piastował stanowisko członka Rady Departamentu Sprawiedliwości Komisji Przejściowej Tymczasowej Rady Stanu, uczestniczył także w pracach Komisji Prawa Cywilnego. Od czerwca 1918 zasiadał w Radzie Stanu.

Ustąpił ze stanowiska Pierwszego Prezesa SN 28 lutego 1922 i na własną prośbę został przeniesiony w stan spoczynku, po czym osiadł w Piotrkowie Trybunalskim. Przed śmiercią aktywnie działał w piotrkowskich organizacjach społecznych. Był między innymi honorowym prezesem Rady Towarzystwa Dobroczynności dla Chrześcijan w Piotrkowie Trybunalskim, honorowym prezesem zarządu Piotrkowskiego Stowarzyszenia Prawników, honorowym członkiem Towarzystwa Robotników Chrześcijańskich oraz Stowarzyszenia Samopomocy Rzemieślników i Handlujących. źródło: Wikipedia

fot. Fundacja Imienia Stanisława Pomian - Srzednickiego‎