Instytut Pileckiego przygotował 25 czerwca uroczystość oddania czci ofiarom zagłady przy nowo oznaczonej mogile przy cmentarzu parafialnym w Porębie Średniej. Stanęła tutaj drewniana macewa.
W symbolicznej uroczystości wzięli udział m.in. rabin Michael Schudrich, proboszcz ks. Andrzej Grzybowski, wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Magdalena Gawin, dyrektor Instytutu Pileckiego Wojciech Kozłowski oraz wójt gminy Brańszczyk Wiesław Przybylski.
Instytut Pileckiego realizuje program „Zawołani po imieniu”, poświęcony Polakom mordowanym przez Niemców za pomoc Żydom. W konsekwencji prowadzonych badań niekiedy Instytut dociera do miejsc, w których lokalna społeczność pamięta o istnieniu mogił żydowskich, do tej pory nieoznaczonych. Dlatego do współpracy została zaproszona Fundacja Zapomniane, której misją jest identyfikowanie i oznaczanie anonimowych grobów ofiar Holokaustu. W czerwcu 2019 r. w Porębie-Kocębach Instytut jako swoje drugie upamiętnienie zawołał po imieniu Piotra Leszczyńskiego i Antoniego Prusińskiego, którzy zostali zamordowani za pomoc ukrywającemu się w lesie nieznanemu już z imienia Żydowi. Po analizie zeznań przez Główną Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich, złożonych kilkadziesiąt lat temu przez mieszkańców Poręby, oraz rozmawiając z ludźmi na miejscu, zweryfikowano potencjalne miejsce pochówku kilkorga Żydów zamordowanych przy innej okazji przez niemieckich żandarmów, najpewniej w styczniu 1943 r. Dzięki współpracy z Fundacją, miejsce to nie jest już nieoznaczone. Stoi tutaj drewniana macewa, która stanowi pierwszy krok do trwałego oznaczenia tej mogiły, kolejnego śladu zbrodniczej okupacji niemieckiej.
Zawołani po imieniu
W ramach programu „Zawołani po imieniu” Instytut Pileckiego wydobywa z niepamięci historie Polaków, którzy za ratowanie Żydów od zagłady zapłacili życiem własnym i swoich najbliższych. Program łączy badania naukowe, edukację historyczną i różnorodne działania w obszarze kultury pamięci. Nazwa przedsięwzięcia nawiązuje do wiersza Zbigniewa Herberta „Pan Cogito o potrzebie ścisłości”, w którym poeta wzywa do precyzyjnego oszacowania liczby ofiar „walki z władzą nieludzką”. Instytut Pileckiego rozpoczął ten program w Sadownem 24 marca 2019 r., w Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.
