Stanisław Wolski: fachowy i ideowy w podejściu do pracy

historia Ziemi Wyszkowskiej

Stanisław Wolski: fachowy i ideowy w podejściu do pracy

21.02.2018
komentarze: 115
autor: Elżbieta Szczuka
Wśród pamiątek po Stanisławie Wolskim, przedwojennym burmistrzu Wyszkowa, przekazanych na początku grudnia przez jego wnuka Jarosława, jest jego życiorys napisany w Wyszkowie w marcu 1945 r. Zawiera kilka do tej pory niepublikowanych informacji.
Z odręcznie napisanego przez Stanisława Wolskiego w Wyszkowie w marcu 1945 r. życiorysu (na prośbę premiera rządu tymczasowego Edwarda Osóbki-Morawskiego) dowiadujemy się, że urodził się on 30 października 1898 r. w Cudnowie (45 km od Żytomierza) na Wołyniu. Miał wykształcenie średnie i 3 semestry (kijowskiej) politechniki.
„Studia przerwałem z powodu wojny i braku środków. Do 1927 r. pracowałem w Wielkopolsce, ostatnio jako kierownik handlowy młyna we Wronkach i Śmiglu. Następnie na własną prośbę przeniosłem się do Lasów Państwowych. Od 1 X 1927 r. pracowałem jako zastępca względnie kierownik Państwowego tartaku w Wyszkowie i Dalekiem. W 1931 r. zostałem wybrany burmistrzem w Wyszkowie i na tym stanowisku pozostawałem do września 1939 r. W tym czasie byłem członkiem Sejmiku Powiatowego i prezesem Kasy KKO (komunalna kasa oszczędności – ES) w Pułtusku. Podczas okupacji niemieckiej pracowałem wraz z rodziną jako ogrodnik na dzierżawionym ogrodzie w Wyszkowie. Żadnej posady w tym okresie nie podejmowałem. Czas ten przetrwałem jedynie dzięki życzliwości i pomocy miejscowej ludności. W lipcu 1944 r., wzięty przez Niemców na okopy, rozchorowałem się. Wyjechałem do szpitala w Warszawie i tam, na skutek powstania, zostałem odcięty od domu. Po oswobodzeniu okolic Warszawy wróciłem do Wyszkowa i chociaż nie jestem zupełnie zdrów, zgłosiłem w Miejskiej Radzie Narodowej gotowość do pracy, do dyspozycji władz.
W ciągu mej długoletniej pracy zmieniałem stanowiska zaledwie parokrotnie, zawsze na własne żądanie. Opinię miałem dobrą, toteż mam nadzieję, że i nadal potrafię jeszcze być pożytecznym społeczeństwu, spełniając obowiązki, jakie mi przypadną, według najlepszej mej wiedzy i sumienia”.
W życiorysie pisanym dla ówczesnego premiera – socjalisty Stanisław Wolski nie wspomniał, że w 1920 r. wstąpił ochotniczo do wojska polskiego, był ranny w walkach z sowietami. W 1921 r. wrócił w rodzinne strony, skąd z żoną Wincentyną i synem Stanisławem wyjechał w 1923 r. przed prześladowaniami bolszewickimi. W Wyszkowie najpierw mieszkał przy ul. Ogrodowej (obecnie 1 Maja), potem pobudował dom przy ul. 11 Listopada róg Szkolnej (spłonął na początku wojny). Był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, działaczem Bezpartyjnego Bloku współpracy z Rządem (przez żonę był spowinowacony z płk. Walerym Sławkiem, współzałożycielem i prezesem BBWR, dwukrotnym premierem polskiego rządu), na przełomie lat 20. i 30. był przewodniczącym Rady Miejskiej w Wyszkowie.
Wincentyna Wolska również pracowała społecznie, m.in. była przewodniczącą Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet. ZPOK prowadził ochronkę, sklep, organizował różne kursy.
Stanisław Wolski nie napisał w swoim życiorysie i tego, że w 1942 r. razem z żoną zaopiekowali się Rachelą i Bruchą (Brońcią), córkami kuśnierza Rubinowicza, wyszkowskiego Żyda, którym udało się uciec z wołomińskiego getta. W 1948 r. siostry Rubinowiczówne wyjechały do Izraela. To one złożyły wniosek o pośmiertne nadanie odznaczenia „Sprawiedliwy wśród narodów świata” (najwyższe izraelskie odznaczenie cywilne nadawane nie-Żydom) Stanisławowi i Wincentynie Wolskim. Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu Yad Vashem nadał go im 23 grudnia 1987 r. 
W 1945 r. Stanisław Wolski najpierw otrzymał od premiera Osóbki-Morawskiego skierowanie do Słubic - krótko był tam starostą. Po powrocie do Wyszkowa otrzymał delegację do Bartoszyc, został pierwszym burmistrzem tego miasta. Sterany okupacją i pracą w ciężkich, pionierskich warunkach, zapadł na zdrowiu. W ostatnich tygodniach życia wydawał pracownikom dyspozycje leżąc w łóżku, w służbowym pokoju. „Łączył w sobie wyjątkową fachowość z niesłychanie ofiarnym i ideowym podejściem do pracy” – tak go oceniono po śmierci. Zmarł 23 października 1945 r. o godzinie 16. Po jego śmierci w Bartoszycach flagi były opuszczone do połowy masztu przez 10 dni.
Niecałe 3 miesiące temu, postanowieniem prezydenta Andrzeja Dudy z 6 października 2017 r., za bohaterską postawę i niezwykłą odwagę wykazaną w ratowaniu życia Żydom podczas II wojny światowej, za wybitne zasługi w obronie godności, człowieczeństwa i praw ludzkich Stanisław i Wincentyna Wolscy pośmiertnie zostali odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w pałacu prezydenckim 11 października br., przed 75. rocznicą powstania Rady Pomocy Żydom „Żegota”.
Na zdjęciu: W. i S. Wolscy na budowie domu przy ul. 11 Listopada
Tekst ukazał się w nr 52/2017 „Nowego Wyszkowiaka”
Nina Wiśniewska - kwiecień 2023

komentarze:

dodaj komentarz
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak <a href="http://www.g89fuw0p0n4b4adonh0y8rh54105u948s.org/">azotwtmj</a> [url=http://www.g89fuw0p0n4b4adonh0y8rh54105u948s.org/]uzotwtmj[/url] zotwtmj http://www.g89fuw0p0n4b4adonh0y8rh54105u948s.org/
zotwtmj
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak dmnysfvwg http://www.gscz91ob924w9d87z65f87m4bf4yct52s.org/ [url=http://www.gscz91ob924w9d87z65f87m4bf4yct52s.org/]udmnysfvwg[/url] <a href="http://www.gscz91ob924w9d87z65f87m4bf4yct52s.org/">admnysfvwg</a>
dmnysfvwg
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak <a href="http://www.ghw8794sz1gloz678rzjlb38v48l3515s.org/">azzrenvcykn</a> [url=http://www.ghw8794sz1gloz678rzjlb38v48l3515s.org/]uzzrenvcykn[/url] zzrenvcykn http://www.ghw8794sz1gloz678rzjlb38v48l3515s.org/
zzrenvcykn
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak <a href="http://www.gs73p7u9183zvbtyyve3i3025pz2004ms.org/">advgjpyjllm</a> [url=http://www.gs73p7u9183zvbtyyve3i3025pz2004ms.org/]udvgjpyjllm[/url] dvgjpyjllm http://www.gs73p7u9183zvbtyyve3i3025pz2004ms.org/
dvgjpyjllm
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak texmoikhr http://www.g8p3ge866d7s6m6hpf508l2m72qfy1s2s.org/ <a href="http://www.g8p3ge866d7s6m6hpf508l2m72qfy1s2s.org/">atexmoikhr</a> [url=http://www.g8p3ge866d7s6m6hpf508l2m72qfy1s2s.org/]utexmoikhr[/url]
texmoikhr
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak <a href="http://www.g62244s8nc4ngf4f7zj3d9928l7nnk3js.org/">aizefpvqyw</a> [url=http://www.g62244s8nc4ngf4f7zj3d9928l7nnk3js.org/]uizefpvqyw[/url] izefpvqyw http://www.g62244s8nc4ngf4f7zj3d9928l7nnk3js.org/
izefpvqyw
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak [url=http://www.gnm6re0j7d0h86o670kl2kz5g740v1i7s.org/]ulstevgwrii[/url] lstevgwrii http://www.gnm6re0j7d0h86o670kl2kz5g740v1i7s.org/ <a href="http://www.gnm6re0j7d0h86o670kl2kz5g740v1i7s.org/">alstevgwrii</a>
lstevgwrii
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak [url=http://www.gk1l3l40h1u57ryqrpi6i3f4804z56i1s.org/]uejwrejnlrb[/url] ejwrejnlrb http://www.gk1l3l40h1u57ryqrpi6i3f4804z56i1s.org/ <a href="http://www.gk1l3l40h1u57ryqrpi6i3f4804z56i1s.org/">aejwrejnlrb</a>
ejwrejnlrb
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak <a href="http://www.ghgwu27j79965s39593tqrd18floa1s9s.org/">avroyzyopyq</a> [url=http://www.ghgwu27j79965s39593tqrd18floa1s9s.org/]uvroyzyopyq[/url] vroyzyopyq http://www.ghgwu27j79965s39593tqrd18floa1s9s.org/
vroyzyopyq
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak ntpgexjsgb http://www.g64f7ox454844flfp0744r7hu8wesuv6s.org/ <a href="http://www.g64f7ox454844flfp0744r7hu8wesuv6s.org/">antpgexjsgb</a> [url=http://www.g64f7ox454844flfp0744r7hu8wesuv6s.org/]untpgexjsgb[/url]
ntpgexjsgb
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak [url=http://www.g74w08zhmke57168a88mbi91x07vx9mfs.org/]ufrkpkkhss[/url] <a href="http://www.g74w08zhmke57168a88mbi91x07vx9mfs.org/">afrkpkkhss</a> frkpkkhss http://www.g74w08zhmke57168a88mbi91x07vx9mfs.org/
frkpkkhss
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak [url=http://www.glc9epo158o341v0r92m91db051jgmp0s.org/]uelinvretr[/url] elinvretr http://www.glc9epo158o341v0r92m91db051jgmp0s.org/ <a href="http://www.glc9epo158o341v0r92m91db051jgmp0s.org/">aelinvretr</a>
elinvretr
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak <a href="http://www.g2m17b275q116a3o1ipp2g4yyw432avys.org/">abwqmvelrk</a> bwqmvelrk http://www.g2m17b275q116a3o1ipp2g4yyw432avys.org/ [url=http://www.g2m17b275q116a3o1ipp2g4yyw432avys.org/]ubwqmvelrk[/url]
bwqmvelrk
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak <a href="http://www.g4t82r5j808r2wp0x10uief62ev9wf61s.org/">ajykpqvvfm</a> [url=http://www.g4t82r5j808r2wp0x10uief62ev9wf61s.org/]ujykpqvvfm[/url] jykpqvvfm http://www.g4t82r5j808r2wp0x10uief62ev9wf61s.org/
jykpqvvfm
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak [url=http://www.g5ucae71opg9nioq85c332rsm1537755s.org/]umrjntzmxhq[/url] mrjntzmxhq http://www.g5ucae71opg9nioq85c332rsm1537755s.org/ <a href="http://www.g5ucae71opg9nioq85c332rsm1537755s.org/">amrjntzmxhq</a>
mrjntzmxhq
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak [url=http://www.gd86z47e2wj3m54186gwp22p4gnxq1s1s.org/]ujxhqtvptsz[/url] <a href="http://www.gd86z47e2wj3m54186gwp22p4gnxq1s1s.org/">ajxhqtvptsz</a> jxhqtvptsz http://www.gd86z47e2wj3m54186gwp22p4gnxq1s1s.org/
jxhqtvptsz
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak ebyzrggb http://www.gv0udow21ke5hg26de6w60i783708l7ys.org/ <a href="http://www.gv0udow21ke5hg26de6w60i783708l7ys.org/">aebyzrggb</a> [url=http://www.gv0udow21ke5hg26de6w60i783708l7ys.org/]uebyzrggb[/url]
ebyzrggb
http://slkjfdf.net/ - Iuniuvgef <a href="http://slkjfdf.net/">Unolelo</a> wsq.dwcs.nowywyszkowiak.pl.dip.we http://slkjfdf.net/
aucexomicul
http://slkjfdf.net/ - Usovafca <a href="http://slkjfdf.net/">Ibetiwo</a> weu.bwtl.nowywyszkowiak.pl.rua.yn http://slkjfdf.net/
esevatev
historia Ziemi Wyszkowskiej - Nowy Wyszkowiak <a href="http://www.g5pxb8m888pxo05d519o85yu200l8aobs.org/">awjbmfltoo</a> [url=http://www.g5pxb8m888pxo05d519o85yu200l8aobs.org/]uwjbmfltoo[/url] wjbmfltoo http://www.g5pxb8m888pxo05d519o85yu200l8aobs.org/
wjbmfltoo