Pamiętajmy o pomniku przy Zakolejowej (foto)

Wydarzenia

Pamiętajmy o pomniku przy Zakolejowej (foto)

06.09.2017
autor: Elżbieta Szczuka
W październiku 1959 r. przed willą Józefa Cudnego przy ul. Zakolejowej w Wyszkowie, w której w czasie okupacji niemieckiej mieścił się posterunek żandarmerii, postawiono betonowy pomnik z napisem „Chwała bohaterom poległym w walce z okupantem hitlerowskim o wyzwolenie narodowe i społeczne w latach 1939 – 1944. Składa hołd społeczeństwo Wyszkowa”. Obecnie w rocznicę wybuchu II wojny światowej to miejsce jest zapominane.  
W willi i na przyległym terenie podczas okupacji działy się straszne rzeczy. Przetrzymywanych tu więźniów torturowano, mordowano, wykonywano na nich wyroki śmierci. Najczęściej rozstrzeliwano ich podczas przejazdu pociągu – żeby nie było słychać strzałów. Ciała były grzebane w ogrodzie za budynkiem, w wykopanych przez ofiary dołach. 
Znane są przypadki udanej ucieczki z Zakolejowej: Szczepana Sucheckiego (NW nr 28/98) i Zygmunta Majki (NW nr 29/98). Większość więzionych nie miała takiego szczęścia. O swoim wujku Edwardzie Sarnackim, zastrzelonym tam w 1943 r., opowiedziała nam pani Mirosława Skotzka.W jej rodzinie do dziś żywa jest pamięć o wojennych latach. Dziadek Jan Sarnacki mieszkał w Wyszkowie przy ul. Ogrodowej (dziś: 1 Maja), zginął na samym początku wojny od pierwszej bomby, która spadła na nasze miasto. Babcię, Janinę z Rutków, ranioną odłamkiem bomby przewieziono do szpitala w Jadowie; dalsze jej losy, mimo poszukiwań, nie są znane. Osierocili czworo dzieci – mama pani Mirosławy miała wtedy 7 lat. 
Edward walczył w partyzantce. Latem 1943 r. razem z młodszym o rok kolegą Franciszkiem Masztalerzem został aresztowany, na skutek donosu współpracującego z Niemcami i granatową policją mieszkańca Rybienka Leśnego. Miał wtedy 18 lat.
–  Jeszcze mieli czelność zrobić im zdjęcie i dać rodzinie – opowiada pani Mirosława. – Jak ich złapali i przywieźli na posterunek żandarmerii, to najpierw dali im szpadle i kazali kopać dół. Potem skuli ich razem łańcuchem, strzelili do nich, wepchnęli do dołu i jeszcze żywych zasypali ziemią. O tym wszystkim opowiedział cioci Zosi pan, który po sąsiedzku miał pole. 
Kiedy w 1945 r. ekshumowano zwłoki z dołów w ogrodzie, to ciała chłopców były w rozkładzie, ale skute łańcuchem. Dlatego szczątki Edwarda pochowane są w dwóch grobach: trochę z kolegą, trochę w grobie rodzinnym.
W hołdzie poległym i zamordowanym
W czasach PRL 1 września wartę przy tym pomniku trzymali harcerze. Jeszcze w 2013 r. władze samorządowe gminy Wyszków tego dnia składały kwiaty w kilku miejscach pamięci z okresu II wojny światowej: przed pomnikiem przy ul. Zakolejowej, przed pomnikiem przy ul. S. Okrzei poświęconym jeńcom radzieckim, zamordowanym w 1942 r. w okolicach stacji kolejowej, na cmentarzu parafialnym przed pomnikiem upamiętniającym poległych podczas II wojny oraz na grobie por. pil. Stefana Okrzei, w Fideście na cmentarzu zamordowanych w maju 1943 r., na cmentarzu w Kamieńczyku oraz przy pomniku „Gloria Victis” w Wyszkowie. Później kwiaty składano już tylko przy tym ostatnim pomniku. W 2015 r. dodatkowo przy Gimnazjum nr 2, a w 2017 – przy pomniku Grupy Operacyjnej „Wyszków”, przy zabytkowej plebanii. Pozostałe miejsca zostały jakby zapomniane. A nie powinny.
Wybory 2024 - Janina Orzełowska
Komentuj, logując się przez Facebooka, Google+, Twittera, Disqus LUB pisz jako gość
Patenty i znaki towarowe

Patenty i znaki towarowe

Patenty i znaki towarowe to jedne z wielu zagadnień, którymi zajmują się rzecznicy patentowi z profesjonalnej kancelarii. Coraz większe grono klientów korzysta z usług dotyczących wyceny lub rejestru znaku towarowego, czy też zgłoszenia patentowego. Czego dotyczą te pojęcia? Czym jest patent i jakie daje możliwości? Co trzeba wiedzieć o znakach towarowych?
zobacz więcej
Weź sprawy w swoje ręce. Idź na wybory!

Weź sprawy w swoje ręce. Idź na wybory!

zobacz więcej
Prawo jazdy kupił za wschodnią granicą

Prawo jazdy kupił za wschodnią granicą

18-latek nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu i doprowadził do kolizji. Okazało się, że prowadził volkswagena nie mając do tego wymaganych uprawnień. Miał dokument przypominający prawo jazdy, które… kupił za 650 euro za wschodnią granicą.
zobacz więcej
Rozważasz zmianę systemu grzewczego? Sprawdź korzyści jakie dostarcza pompa ciepła

Rozważasz zmianę systemu grzewczego? Sprawdź korzyści jakie dostarcza pompa ciepła

Rozważając zmianę systemu grzewczego w swoim domu, warto zwrócić uwagę na innowacyjne rozwiązania, które nie tylko zapewniają komfort cieplny, ale również pozwalają na oszczędności i są przyjazne dla środowiska. Jednym z takich rozwiązań jest pompa ciepła, technologia, która zyskuje coraz większą popularność dzięki swojej efektywności i wielu korzyściom, jakie oferuje użytkownikom. Pompy ciepła wykorzystują energię pochodzącą z otoczenia – ziemi, wody lub powietrza – do ogrzewania lub chłodzenia przestrzeni, co czyni je niezwykle efektywnym i ekologicznym wyborem. W tym artykule przyjrzymy się szczegółowo, dlaczego warto rozważyć instalację pompy ciepła i jakie korzyści niesie to rozwiązanie.
zobacz więcej