ZABRODZIE: Wyprawa szlakiem żołnierzy niepodległości (foto)

Powiat

ZABRODZIE: Wyprawa szlakiem żołnierzy niepodległości (foto)

19.06.2018
autor: opr. ES
20 uczniów Publicznego Gimnazjum im. Kard. Stefana Wyszyńskiego w Zabrodziu udało się 12 czerwca na 40-kilometrową wycieczkę rowerową, by poznać miejsca ważne w historii naszej małej ojczyzny. Pojechali śladami batalionu „Zośka” – akcja Tłuszcz -Urle, dotarli do Fidestu, gdzie dokonała się największa  zbrodnia II wojny światowej na ziemi wyszkowskiej, w Deskurowie oddali hołd Bronisławowi Deskurowi – majorowi powstania styczniowego.
 
Akcja „Tłuszcz – Urle” to największa w naszej okolicy akcja dywersyjna Armii Krajowej, skierowana przeciwko Niemcom. Celem ataku żołnierzy batalionu „Zośka” (kwiecień 1944 r.) był pośpieszny Urlaubfrontzug (pociąg frontowo-urlopowy, wiozący głównie oficerów i rannych żołnierzy) jadący z Wołkowyska do Berlina, na linii kolejowej Białystok-Warszawa (niedaleko Szewnicy). Uczniowie dowiedzieli się o przygotowaniach i przeprowadzeniu akcji, a później udali się lasem w kierunku Wyszkowa, śladami wycofujących się bojowników. Z trasą, którą żołnierze pokonywali ponad 2 doby, poruszając się głównie nocą, uczniowie poradzili sobie w 2 godziny. Dotarli do miejsca, gdzie stała gajówka Giziewiczka (w październiku 2004 r. umieszczono tu kamień z pamiątkową tablicą) – miejsce szkoleń i zajęć poligonowych i gdzie nastąpiło rozwiązanie oddziału. Broń, starannie owiniętą i zabezpieczoną przed wilgocią, żołnierze ukryli w ziemi. Pojedynczo, z różnych stacji, mieli wracać do Warszawy różnymi pociągami, do których wsiadanie zalecono w ostatniej chwili przed odjazdem. W akcji tej brali udział m.in. poeta Krzysztof Kamil Baczyński oraz Bolesław Długoszowski, bratanek generała Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego. Wykolejenie pociągu pośpiesznego na trasie Tłuszcz – Urle było ostatnią akcją kolejową baonu „Zośka”. Mimo strat poniesionych w czasie odwrotu, akcja była udana. W pociągu śmierć poniosło 36 oficerów i żołnierzy niemieckich, 32 zostało ciężko, a 180 lżej rannych. Przerwa w ruchu kolejowym trwała 26 godzin.
Kolejnym miejscem był Fidest (w pobliżu Wyszkowa), gdzie 29 maja 1943 r. Niemcy rozstrzelali ok. 80 osób (liczba 250 osób, podana na pomniku, wydaje się zawyżona), w tym co najmniej 56 pasażerów pociągu jadącego z Warszawy do Wyszkowa, który dzień wcześniej zatrzymano na moście na Bugu.
Rowerzyści zajechali również do Deskurowa, gdzie przy odsłoniętej 2 lata temu tablicy oddali hołd Bolesławowi Deskurowi (1835-1895), założycielowi tej miejscowości, dziedzicowi Niegowa (ok. 1855-1860), przeciwnikowi pańszczyzny, a przede wszystkim bohaterowi walk powstania styczniowego w Puszczy Białej i na Podlasiu.
Wyprawa była niezwykłą lekcją historii. Nie każdy z jej uczestników znał te jakże ważne miejsca, ale wszyscy w zadumie wysłuchali opowieści nauczycieli – Iwony Ciunajko i Piotra Nidy.
wybory 2024 - Teresa Czajkowska
Komentuj, logując się przez Facebooka, Google+, Twittera, Disqus LUB pisz jako gość