Kolejne widowisko historyczne w Łosinnie (FOTO)

Wydarzenia

Kolejne widowisko historyczne w Łosinnie (FOTO)

22.09.2022
autor: Sylwia Bardyszewska
Rocznice trzech ważnych wydarzeń obchodzono w sobotę 17 września Łosinnie. Jak co roku największą atrakcją było widowisko historyczne „Zrzut cichociemnych – Zapora”.
 
Główny bohater uroczystości, mjr Hieronim Dekutowski ps. Zapora w nocy z 16 na 17 września 1943, w ramach operacji o kryptonimie „Neon 1”, został zrzucony, wraz z kpt. dypl. Bronisławem Rachwałem ps. Glin i ppor. Kazimierzem Smolakiem ps. Nurek, do okupowanej Polski, na placówkę „Garnek” 103 w Łosinnie. Wydarzenia te upamiętnia pomnik znajdujący się przy drodze do Pułtuska, gdzie samorządowcy i organizatorzy uroczystości co roku składają kwiaty.
Jeszcze tego samego dnia „Zapora” przedostał się do Warszawy, skąd w połowie października 1943 r. został przydzielony do Kedywu Okręgu AK Lublin. Po wojnie, w 1945 r. „Zapora” wrócił do konspiracji, tym razem skierowanej przeciwko komunistom i Sowietom. Podczas próby przedostania się na Zachód, wskutek zdrady, został aresztowany. Po trwającym ponad rok, brutalnym śledztwie, skazany na karę śmierci i 7 marca 1949 r., wraz z sześcioma podkomendnymi stracony w katowni bezpieki na ul. Rakowieckiej w Warszawie.
Najbardziej widowiskową częścią sobotniej inscenizacji, na którą, jak zwykle, czekała licznie zgromadzona publiczność, był sam moment zrzutu trzech cichociemnych. Z wielkim zainteresowaniem obecni śledzili przelatujący nad Łosinnem samolot, z którego wyskoczyli spadochroniarze. Publiczność powitała ich gromkimi brawami.
Nie była to jednak jedyna rocznica i jedyna inscenizacja. 16 września 1951 r. w Jurgach (obecnie gm. Goworowo, pow. ostrołęcki), w leśniczówce zginął pochodzący z Rząśnika Franciszek Kmiołek ps. Bogdan, brat Jana Kmiołka. Grupa rekonstrukcyjna pokazała, jak wyglądała obława funkcjonariuszy UB i żołnierzy KBW, którzy rankiem otoczyli leśniczówkę, w której stacjonował patrol oddziału Jana Kmiołka. Partyzanci, zamknięci potrójnym kordonem obławy, bronili się do końca. Ich ciała wrzucono na ciężarówkę i wywieziono. Wraz z Franciszkiem Kmiołkiem zginęli Kazimierz Ampulski „Tęcza” i Julian Nasiadko „Ostry”.
Organizatorzy uroczystości w Łosinnie przypomnieli o jeszcze jednej rocznicy: 17 września 1939 r. do Polski wkroczyła Armia Czerwona.
Uczestnicy pikniku chętnie korzystali z poczęstunku, zainteresowanie – zwłaszcza mężczyzn i chłopców – wzbudziły pokazy sprzętu wojskowego, najmłodszych - zajęcia prowadzone przez Szkołę Podstawową nr 5. Pokaz sztuk walki przygotowali uczniowie klas mundurowych CEZiU Kopernik.
Na uroczystość patriotyczną w ciekawej formule zaprosili: Powiat Wyszkowski, Instytut Historyczny NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego, Okręg Warszawa Wschód Światowego Związku Żołnierzy AK, Grupa Spadochronowa Cichociemni, Teatr Makata, SRH 79 Pułk Piechoty i mieszkańcy wsi Łosinno.
Nina Wiśniewska - kwiecień 2023
Komentuj, logując się przez Facebooka, Google+, Twittera, Disqus LUB pisz jako gość