Stres w życiu człowieka jest wszechobecny, a sytuacje stresowe dotykają wszystkich ludzi. Natomiast każdy inaczej odczuwa i reaguje na stres, a także inaczej radzi sobie ze stresem. Czy zatem jest stres? Każda zmiana sytuacji życiowej, zmiana pracy, narodziny dziecka, śmierć bliskich to nowe, nieznane warunki, a stres to reakcja organizmu, który próbuje się dostosować. Nieco inny rodzaj stresu jest w przypadku reakcji na psychiczną lub fizyczną agresję albo wówczas, kiedy napotkamy na sytuacje, kiedy otrzymane zadanie przerasta nasze możliwości.

W pierwszej fazie stresu następuje mobilizacja organizmu, a więc przyspieszenie przepływu krwi w mózgu i sercu, rozszerzenie naczyń krwionośnych, podwyższenie ciśnienia krwi i temperatury ciała. Wszystko po to, aby przyspieszyć reakcje organizmu, zmniejszyć reakcję na ból oraz być przygotowanym na większy wysiłek. W fazie adaptacji organizm wypracowuje sposoby radzenia sobie ze stresem, najogólniej ujmując te sposoby są dwa: ucieczka, która odsuwa problem lub atak, czyli usuwanie przyczyny stresu. Jeśli te dwie fazy trwają zbyt długo, to organizm nie jest w stanie ciągle mobilizować się w sytuacjach stresowych. Może również nie wypracować metod radzenia sobie ze stresem. Dochodzi do fazy wyczerpania, w której organizm jest osłabiony, mniej odporny na choroby, może dojść do zaburzeń psychicznych, a nawet do śmierci.
 

Objawy stresu ostrego to zmiany nastroju, uczucie napięcia, złość, smutek, nadmierne podniecenie, przyspieszone bicie serca, głośna mowa, tiki nerwowe, wzrost temperatury ciała. W stresie przewlekłym pojawiają się objawy gastryczne, częste infekcje, napięcie mięśni, dolegliwości sercowo naczyniowe, bóle głowy, gwałtowne reakcje na zwykłe sytuacje codzienne, nadużywania alkoholu, narkotyków, ucieczka w pracę, telewizję, zakupy, internet, trudności w podejmowaniu decyzji, rozluźnienie więzi towarzyskich i rodzinnych (więcej o stresie - https://portaldlazdrowia.pl/stres/).

Wymienione powyżej objawy stresu przewlekłego wskazują na to, że stres może przyczynić się do wielu chorób. Prześledźmy, jakie to mogą być choroby:

- Stres jest czynnikiem ryzyka udaru mózgu, ponieważ powoduje wzrost ciśnienia krwi i przyspieszenie akcji serca. Są to sytuacje niepożądane z uwagi na ryzyko udaru (więcej o przyczynach i czynnikach ryzyka udaru mózgu - https://portaldlazdrowia.pl/przyczyny-udaru-mozgu/).

- Porfiria wątrobowa może być wywołana przez stres w połączeniu z innymi czynnikami.

- Stres może być czynnikiem odpowiedzialnym za podwyższenie poziomu hormonu prolaktyny, co prowadzi do zaburzenia miesiączkowania, popędu, nadmiernego owłosienia.

- Objawy zespołu jelita drażliwego mogą wystąpić w wyniku sytuacji stresowej.

- Stres może być jedną z przyczyn braku miesiączki.

- Jedną z przyczyn neuralgii (nerwobóli) jest stres.

- Silny stres jest przyczyną wypadania włosów.

- Stres nasila objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS).

- Stres jest jednym z czynników ryzyka choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.

- Długotrwały stres ogranicza wchłanianie magnezu, co w dłuższej perspektywie prowadzi do depresji, arytmii, cukrzycy i wielu innych chorób.

- Stres jest jedną z przyczyn nerwicy serca.

- Zmiany w składzie mazi stawowej wywołane m.in. przez stres prowadzą do destrukcji chrząstki stawowej i zwyrodnienia stawów.

- Stres jest jednym z czynników sprzyjających rozwojowi nieswoistego bakteryjnego zapalenia pochwy.

- Stres jest czynnikiem ryzyka choroby Hashimoto.

- Przyczyną fizjologiczna moczenia nocnego u dzieci jest stres.

- Jeżeli w trakcie stosunku kobiecie towarzyszy ból jajników, może to świadczyć o długotrwałym stresie.

To oczywiście nie wszystkie schorzenia mające związek ze stresem, ale wskazują na to, jak niebezpieczny jest długotrwały stres. Leczenie wielu chorób bez eliminowania stresu przynosi mierne skutki.