Niemal połowie z 255 średnich miast w Polsce grozi marginalizacja i zjawiska kryzysowe - wynika z analiz Polskiej Akademii Nauk. Nie ma wśród nich Wyszkowa, są natomiast okoliczne miejscowości.
Największe nasilenie problemów społeczno-gospodarczych zdiagnozowano w Prudniku w woj. opolskim, Hajnówce - w podlaskim i Bartoszycach - warmińsko-mazurskim. Łącznie funkcje społeczno-gospodarcze w najwyższym stopniu tracą 122 miasta.
Miasta średnie w ekspertyzie PAN zostały zdefiniowane jako miejscowości poniżej stolicy województwa i powyżej 20 tys. mieszkańców. Problemy rozwojowe dotyczą m.in. spadku liczby ludności, zwłaszcza osób młodych i lepiej wykształconych. Towarzyszą temu narastające problemy społeczne, atrofia, rozpad więzi społecznych, a także patologie. Zachwianie równowagi na rynku pracy powoduje nadmierne dojazdy do pracy, które są dodatkowo utrudnione z uwagi na peryferyjność tych miejscowości. - Najważniejsze wyzwanie rozwojowe Polski niewątpliwie związane jest z demografią. Stąd też, ze względu na duże prawdopodobieństwo wyludnienia się, skrajnie zła pozycja takich miast jak Prudnik – wyjaśnia autor analizy prof. Przemysław Śleszyński.
Prezes Unii Miasteczek Polskich Wojciech Długoborski zauważa z kolei, że dla niektórych miast problemem bywa nawet zapewnienie wkładu własnego do inwestycji unijnych: - Jeżeli te miasta są pozbawione przemysłu, firm, zakładów pracy, które mogłyby dawać miejsca pracy mieszkańcom, trudno się dziwić, że następuje migracja. Stagnacja postępowała, bo te miasta nie miały potencjału, kapitału.
Wśród 23 miast charakteryzujących się silną utratą funkcji i mocno niekorzystną sytuacją społeczno-gospodarczą nie ma ani jednej miejscowości na Mazowszu
W kategorii miast w niekorzystnej sytuacji społeczno – gospodarczej autorzy opracowania umieścili 33 miasta, w tym z województwa mazowieckiego: Ostrołękę, Radom, Ostrów Maz., Ciechanów, Gostynin i Pułtusk.
Trzecią kategorię stanowią miasta, które utraciły swoje funkcje i mają mocno niekorzystną sytuację społeczno – gospodarczą: 28 miast, w tym z Kozienice z Mazowsza.
Ostatnia kategoria, utrata funkcji, niekorzystna sytuacja społeczno – gospodarcza: 38 miast, m.in. mazowiecki Sierpc.