Po wielu latach starań we wsi Podgać stanął głaz i tablica upamiętniające rodzinę ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego (7 czerwca 2020 r. w Warszawie odbędzie się jego beatyfikacja), a w szczególności urodzonego tu jego ojca Stanisława Wyszyńskiego. Głaz został uroczyście poświęcony w sobotę 23 listopada 2019 r.
To w Gaci (obecnie administracyjnie włączonej do Podgaci) w marcu 1874 r. urodził się Stanisław Wyszyński, syn Katarzyny i Piotra Wyszyńskich, przyszły ojciec Prymasa Tysiąclecia. W rodzinnej wiosce Stanisław spędził dzieciństwo i młodość. Jako chłopiec lubił nucić pieśni religijne, śpiewane podczas prac polowych. Wykazywał zdolności muzyczne, postanowił zostać organistą. Od 1891 r. u organisty w Kamieńczyku uczył się śpiewu i gry na organach. W maju 1899 r. w Prostyni, gdzie był już organistą, ożenił się z Julianną Karp z Fidestu. Ich drugim dzieckiem był Stefan. Na ten temat pisaliśmy już w tym roku w „Nowym Wyszkowiaku” (nr 18/2019).
- Zebraliśmy się na odsłonięciu i wyświęceniu kamienia upamiętniającego rodzinę Wyszyńskich w Gaci – rozpoczęła Katarzyna Tryc, od 5 lat sołtys Podgaci. Powitała przybyłych, wśród nich wójta Krzysztofa Jezierskiego, radnych: Ewę Bartosiewicz, Agnieszkę Ołdak, Marię Podolak, Wiesława Gizę, sołtysów sąsiednich miejscowości, księży z parafii Kamieńczyk – proboszcza Kazimierza Klepackiego i wikariusza Mariusza Morkę, mieszkańców.
Po wspólnej modlitwie ks. proboszcz pobłogosławił i poświęcił kamień, do którego przytwierdzona jest tablica z napisem: „Gdy gaśnie pamięć ludzka, dalej mówią kamienie”. Kard. Stefan Wyszyński (1901 – 1981).
- Nie ukrywam, że na to wydarzenie czekałam od dnia objęcia przeze mnie funkcji sołtysa wsi Podgać. Dbałość o miejsca pamięci dla naszej małej społeczności jest niezwykle ważną rzeczą. Takie działania wzmacniają więź społeczną, łączą pokolenia i budują naszą lokalną historię – podkreśliła Katarzyna Tryc. – Myślę, że posadowienie takiego kamienia podniesie dodatkowo atrakcyjność naszej miejscowości, podniesie świadomość jej mieszkańców i osób z terenu gminy na temat tego, jak ważnym miejscem była Gać dla życia przyszłego Prymasa Tysiąclecia.
Jako pierwszym podziękowała Krystynie i Stefanowi oraz Agacie i Sylwestrowi Pągowskim za udostępnienie miejsca pod głaz, uporządkowanie terenu oraz przekazanie fotografii, które znalazły się na tablicy informacyjnej. Za pomoc w realizacji przedsięwzięcia dziękowała wójtowi Krzysztofowi Jezierskiemu i jego pracownikom, radnej Marii Podolak – za rady, pomysły, zaangażowanie, otwarty umysł i serce, a księżom za uwieńczenie wydarzenia. Podziękowała również mieszkańcom za przybycie na uroczystość.
Paniom Tryc i Podolak za zaangażowanie podziękował wójt, gratulując zakończenia działań. Pani sołtys serdecznie podziękowali też potomkowie rodziny Wyszyńskich z Podgaci.
- Wiecie państwo, że żeby tu mieszkać i być organistą, to w tamtych czasach nie było łatwe – podkreśliła Maria Podolak. – To, że ojciec Prymasa Tysiąclecia chodził do Kamieńczyka uczyć się grać na organach, uczyć kunsztu organistowskiego, to była bardzo ciężka praca. Tym bardziej, że kiedyś grano w kanonie gregoriańskim. Do tego trzeba było opanować język łaciński. Każdy, kto pochodzi z tej ziemi, wie, że żeby cokolwiek osiągnąć, trzeba się było ciężko, ciężko napracować.
- W tym domu, na gospodarstwie, pozostał Jan Wyszyński, brat Stanisława, bo ten był organistą i poszedł na parafię. Dom, jak i cała wieś, został spalony w czasie II wojny – opowiedziała nam jedna z mieszkanek – zostały tylko schody. W odbudowanym domu nadal mieszka rodzina Wyszyńskich: Nowakowscy (Jan Wyszyński ożenił się z Nowakowską) i Pągowscy.
Po uroczystości pani sołtys zaprosiła na ognisko.
